Odkryj Kraków
Obwarzanki czyli najstarsze krakowskie fast-foody
Obwarzanki, bajgle, precle to wbrew pozorom to trzy różne wypieki! Obwarzanki, królujące obecnie na ulicach Krakowa w niewielkich, przeszklonych wózkach, mają kształt skręconego pierścienia. Najpierw są wstępnie gotowane - czyli obwarzane, posypywane solą, przyprawami i ziarnami, a następie pieczone. W najnowszej wersji bywają też posypane tartym serem. Od 2010 roku są chronione prawem, jako tradycyjny produkt i wolno je wypiekać tylko w Krakowie i Wieliczce. Choć przecież i wcześniej czynione były próby opatentowania wypieku przywilejem wydanym przez Jana Olbrachta z 1496 który zezwalał, by obwarzanki mogli piec tylko piekarze krakowscy. Zatem w Warszawie kupimy jedynie podróby. Należy nabywać te błyszczące i rumiane egzemplarze, blade są gumowate.
W 2012 roku odbył się w Krakowie test, pod egidą koneserów, takich jak Robert Makłowicz, a oto jego podsumowanie:
„Zawsze chrupiące są precle u pana sprzedającego je pod kawiarnią "U Zalipianek" przy ulicy Szewskiej oraz u sympatycznej pani stojącej w Rynku u wylotu Szewskiej.
Odradzamy natomiast kupowanie precli z wózka niewiasty handlującej w Rynku koło kawiarni "Europejskiej", bo często są nieświeże, a sprzedająca, choć w latach, lubi rzucić grubym słowem albo zdzielić laską”…
Bajgle - to protoplaści obwarzanków, buły ze skręconego w śrubę drożdżowego ciasta, wymyślone na żydowskim Kazimierzu. Mają wielowiekową tradycję: w dokumencie z 1610 roku znajdujemy wzmiankę o obdarowywaniu bajglami kobiety po urodzeniu dziecka. Żydowscy emigranci zawieźli „bajgełe” na Manhattan, gdzie do 1950 były produkowane ręcznie. Są mniejsze i grubsze od obwarzanków; przecięte, wypełnia się smakowitymi dodatkami.
Precel - w kształcie ósemki, posypany jest solą, sezamem lub makiem, twardy lub miękki. Nazwa wzięła się ze spolszczenia niemieckiego słowa Pretzel.
W Krakowie otwarto Żywe Muzeum Obwarzanka, w którym nie tylko dowiemy się więcej o historii tego wypieku ale także będziemy mieli okazję na uczestnictwo w produkcji Obwarzanka. Więcej informacji znajdziecie na stronie Muzeum: http://www.muzeumobwarzanka.com/muzeum/
Przepis na Obwarzanki Krakowskie
- 50 g drożdży
- 4 łyżki cukru
- 2 jajka
- 1 łyżeczka soli
- 500 g mąki
- 1 szklanka mleka
- 3 łyżki masła
Mąkę z solą przesiać. Masło rozpuścić, pozostawić do ostygnięcia. Rozrobić drożdże z łyżką cukru i 1/3 mleka. Zostawić by rosły. Całe jajka ubić z łyżką cukru i szczyptą soli na puch. Zmieszać i wyrabiać, aż będzie odstawać od ręki. Zostawić na godzinę by rosło. Podzielić ciasto na 8 kawałków, każdy utoczyć w dwa wałeczki i zapleść w warkocz. Wrzucać do wrzątku, gotować do wypłynięcia w dużej ilości posłodzonej (2 łyżki) wody. Odsączyć i układać na blasze posmarowanej masłem. Posypać, czym się chce. Piec w temperaturze ok. 180 st. C.
(w piekarniku bez termoobiegu) 30 minut, aż się zezłocą. Smacznego!